Gaiters of gamaschen. Kiezen en gebruiken
Inhoud
Gaiters of gamaschen. Kiezen en gebruiken
Volgens sommigen zien gaiters er suffig uit, zijn ze te zwaar om in je rugzak mee te zeulen en zijn ze niet echt zinvol. Anderen zweren er bij. Ze houden je voeten en je broek droog en beschermen je kleding tegen stenen, modder en vocht. In deze blogpost waarom gaiters in bepaalde situaties een goede keuze is om aan te trekken.
Gaiters of gamaschen? Is er een verschil?
Gaiters en gamaschen zijn verschillende woorden voor dezelfde dingen. Gamasche is een Duits woord dat in het Nederlands iets van ‘spat’ betekent. De ‘spat’ was in gebruik aan het einde van de 19e, begin 20ste eeuw. Een spat beschermde de enkele en het bovenste deel van de schoen. In het Engelse taalgebied betekent gaiter iets van slobkous of beenkap. Ze zijn vooral in geraakt als militair attribuut om de onderbenen en de enkel van de soldaat te beschermen. Wat je ziet is dat in Nederland beide woorden door elkaar worden gebruikt. In de Engelse taalgebieden houdt men het bij gaiters.
Waarom gaiters?
Gaiters of gamaschen kunnen zinvol zijn als je een hike maakt en je verwacht buiten de strakke paden van de Hoge Veluwe of de Waterleiding duinen te komen. Ze beschermen de bovenkant van jouw wandelschoenen en de onderkant van je outdoorbroek tegen vocht, sneeuw, vuil, stenen en ander van buiten komend onheil. Hieronder vallen ook teken die graag via de de pijp van je broek naar boven sluipen. En als je snel doorstapt hou je ook je voeten droog als je een stroompje of plas moet oversteken. Je beschermt in feite je voeten en onderbenen.
De juiste gaiter voor jouw doel.
Als je een hike gaat maken, vooral een meerdaagse, zul je van te voren goed nadenken over wat je meeneemt. Waarschijnlijk wil je ze niet de hele tijd gebruiken, alleen op de wat ruigere trails en bij nat weer. De juiste gaiter hangt dus af van de trip die je van plan bent te gaan maken. Ga je een hike maken door redelijk begaanbaar of minder begaanbaar gebied? Ga je bergbeklimmen of in het Hoge Noorden met sneeuwschoenen door de sneeuw?
Heb je je doel bepaald? Dan kies je de juiste uitvoering. Hierover later meer. Grofweg kun je gaiters in drie hoogtes verdelen. Korte, net over de enkel, de kuitenschermer en de modellen tot aan de knie. Er is ook een type gaiter die strak over de hele schoen gaat. Zoals deze goretex gaiters van het merk Berghaus.

Gaiter van het merk Berghaus
Ik heb deze gaiters gebruikt bij een meerdaagse hike op de Hardangervidda in Noorwegen. Ik vond ze lastig aan- en uittrekken en dat kwam zeer geregeld voor bij het oversteken van de vele stroompjes en riviertjes. Bovendien gingen ze snel kapot. Omdat ze zo strak om de gehele schoen zaten werkten ze in de praktijk als een stel rubberlaarzen.
Tips voor het juiste gebruik
- Kies een strakke pasvorm. Je wilt een zo goed mogelijke afdichting zowel aan de bovenkant als aan de onderkant. Knoop de bovenkant niet te vast, dat gaat knellen en is niet comfortabel.
- Hou eventuele gespen aan de buitenkant, zo komen ze niet tegen elkaar bij het lopen.
- Haak de gaiter zo strak mogelijk aan de veter van je schoen (zo laag mogelijk).
- Als je gaiters met een regenbroek combineert, draag ze dan onder de broek. Anders loopt het water via je regenbroek de schoenen in.
Keuzehulp gaiters bij Natuurgadgets.nl
In onze webwinkel bieden we vier typen aan. Alle van het Schotse merk Highlander. Highlander Outdoor is in onze ogen een outdoormerk met een heel goede prijs/kwaliteit verhouding.
Klik op de afbeelding om naar de productpagina te gaan.
- Voor lichtere Hikes over niet al te zwaar terrein
- Ook in kindermaat
- Voordelige keus
- Lichtgewicht (slechts 160 gram per paar)
- Ademend en toch winddicht
- Waterkolom van 3000mm
- € 24,99 per paar
- Voor de zwaardere hikes
- Stevig nylon (ripstop)
- In twee maten (S/M en L/XL)
- Lichtgewicht (slechts 155 gram per paar)
- Waterkolom van 3000mm
- Ademend en winddicht
- Prima combi met sneeuwschoenen
- € 29,99 per paar
- Heavy duty gaiters
- Extra versterkt 420D ripstop nylon
- In twee maten (S/M en L/XL)
- Wel wat zwaarder dan de andere: 240 gram
- Waterkolom van 5000mm
- Winddicht
- Ademend- membraan (geen vocht naar binnen, wel naar buiten)
- € 33,99 per paar
- Lage enkel gaiters
- Zwaar terrein
- Vaak gebruikt in de zomer
- Geschikt voor trailrunning
- Extra versterkt 420D ripstop nylon
- In twee maten (S/M en L/XL)
- Gewicht: 175 gram
- Waterkolom van 5000mm
- Winddicht
- Ademend- membraan (geen vocht naar binnen, wel naar buiten)
- € 29,99 per paar
Ik heb de Highlander Grampian gaiters gebruikt tijdens de Nijmeegse vierdaagse. Op dag 2 en 4 zitten er in de route van de 50km een aantal onverharde stroken met los zand, kleine steentjes en takjes. Ik loop met hoge schoenen en juist deze ‘happen’ de meeste steentjes is mijn ervaring uit eerdere vier daagses. Lopen met steentjes in de schoenen is super irritant en kan leiden tot drukplekken en blaren. Ook is het vervelend om tussentijds te moet stoppen om de schoenen leeg te schudden. Voor de vierdaagse heb ik de lage Grampians besteld. Heb er super veel plezier van gehad. Dankzij de klitteband bevestiging en de stevige zoolband is het aanbrengen en uitdoen een fluitje van een cent. Ook het draagcomfort is prima. Kan dankzij deze prachtige zomer geen ervaring delen over de bescherming van de Grampians tegen natte voeten bij een regenloop. Dat volgt later ?