Putter of distelvink

Het was een briljant idee en een echte uitdaging voor de afgelopen winter. Mooi plaatje schieten van een putter, klein beetje oppimpen met Photoshop en er dan een blogje over schrijven. Zo komen veel van mijn blogs tot stand. Er was een goede kans van slagen. De brede groenstrook met singel en elzen achter ons huis lokt ze wel. De elzenproppen zitten in de winter vol zaden; sijs en putter weten hier wel raad mee. Eind oktober werden de eerste groepjes al waargenomen en de jacht op het begeerde plaatje kon beginnen. De putters bleven de hele winter terugkomen, maar het gedroomde plaatje kwam er niet. Geregeld op zondagmiddag op sjouw met de 500mm telelens. Dan weer zaten ze hoog in de boom of anders gewoon nergens te bekennen. Een keer zaten er drie in een boompje, twee straten verder. Ik stond er nog geen drie meter van af. Het had het gedroomde plaatje kunnen worden, ware het niet dat ik in mijn hardloop pakje liep en dan heb ik in de regel ik de telelens niet bij mij. De natuur laat zich niet dwingen.

De foto is er uiteindelijk wel gekomen, wel iets anders dan voorgesteld. De eerste putter die fatsoenlijk voor de lens kwam was er eentje die op een kabinet was geschilderd in het Rijkmuseum. En die prijkt nu boven deze blog. Linksom of rechtsom, het eigen geschoten plaatje van het puttertje zal eens boven deze blogpost prijken. De jacht op de putter gaat door!

Lyrisch over de putter

De mooiste beschrijving ooit gehoord over het puttertje, zoals hij hem consequent noemt, komt van Hans Dorrestijn in een aflevering van de baardmannetjes. Niemand anders kan dit zoals hij dat kan. Het begint met een geniaal hart onder de riem van de amateurvogelaar:

Je hoeft geen verstand van vogels te hebben om ze leuk te vinden
Als je een beetje van vogels houdt ben je eigenlijk al een vogelaar

en eindigt met een lofzang op het puttertje:

Als het over komt vliegen bezorgt zijn roep je alleen al een geluksgevoel.
Het geluid klinkt als frisse dauwdroppels en dan hebben we het nog niet eens over zijn zang en zijn uiterlijk.
Het is een feest om hem te zien.
Het is een tropisch flonkerend juweel, een kleuruitbarsting. Geel rood, wit, zwart, beige.
Wit, Rood geel, je hoeft hem maar één keer te zien en je bent verkocht.
Je zult de rest van je leven terugverlangen naar dit vogeltje als naar een jeugdliefde
Soms hou je het niet meer uit en ga je er vroeg je bed voor uit en trekt de velden in om hem te zien en te horen
Want ook zijn zang is verrukkelijk. Kristalhelder en zoet.
Dat is het puttertje, ook wel distelvink.

Het mooiste is natuurlijk om het Hans Dorrestijn zelf te horen voordragen. Kijk hier de aflevering terug over het puttertje (en meer).

De feitjes

De putter (Carduelis carduelis) is een zangvogeltje van ca 12 cm. Er is nauwelijks onderscheid te zien tussen het mannetje en het vrouwtje (pop). In de loop der jaren is de putter steeds meer een cultuurvolger geworden die zich aangepast heeft aan onze aangelegde tuinen en parken. In mijn jonge jaren kwamen ze alleen bij heel strenge winters het bos uit op zoek naar voedsel. In mijn dorp verdween er nog wel eens eentje achter de tralies bij een volièrehouder. Bij ons in de achtertuin stond ook een volière, die van mijn vader. Daar zaten ook putters in. Mijn vader was een liefhebber van ‘wildzang vogels’ zoals hij ze noemde. Daar vielen ook sijzen en goudvinken onder. Volgens de wetgeving was het niet toegestaan putters te houden. Verhandelen of tentoonstellen is alleen toegestaan als ze geringd (in gevangenschap gekweekt) zijn.

De putter leeft vooral van zaden. Met zijn voor een vinkachtige, lange snavel kan hij goed bij de zaden in de elzenproppen en de zaden in distels (vandaar de naam distelvink). In de broedtijd voeren ze ook insecten aan de jongen.

De putter komt in bijna heel Europa voor. In het noorden de hoogte van zuidelijk Noorwegen in het zuiden de noordelijk Afrika. Naar het oosten toe bijna tot de Himalaya. Het is een jaarvogel, dat betekent dat ze het hele jaar door in Nederland te vinden zijn. Een deel van de populatie trekt rond door andere landen.

Meer weten over de putter en vogels in het algemeen?

Herken vogels met een veldgids. Kies voor de compacte variant of de wat uitgebreidere Zakgids Vogels van Nederland.

Of een topgids: De ANWB Vogelgids of de Peterson’s

Voor de junior vogelaar hebben we de Vogelgids voor Kids